گروهي دوستي را صرفاً به معناي همان (معاشرت) دانسته اند. گروهي ديگر بر اين باورند كه دوستي عبارت است از پيدا شدن يك نوع ارتباط خاص كه در مقاطع مختلف و يا در زماني خاص،ميان افراد پيدا مي شود. برخي ديگر معتقدند كه دوستي،يك نوع قرارداد اخلاقي است كه با انگيزه هاي خاصّ دنيوي و اخروي بين افراد به وجود مي آيد. به هر حال قبل از آنكه بدانيم دوست خوب كيست و دوست بد كدام است؛بايد ديد ما چه تعريفي از (دوستي) داريم زيرا دوستي هم مي تواند صحيح و هم نا صحيح باشد.

دوستي يعني چه؟

در تفسير الميزان در توسيف كلمه ي (أخِلاء)،دوستي چنين تعريف شده است: كلمه ي أخِلاء جمع خليل به معناي دوست است. و اگر دوست را خليل گفته اند بدان جهت است كه آدمي،خُلّت يعني حاجت خود را به او مي گويد. و ظاهراً مراد از اخلاء،مطلقِ كساني است كه با يكديگر محبت مي كنند. چه متقين و اهل آخرت كه دوستي شان با يكديگر به خاطر خداست (نه به خاطر منافع مادي) و چه اهل

(1)در كتاب المحجه البيضاء،دوستي چنين تعريف شده است:
(دوستي يعني همنشيني،معاشرت و گفتگوي انسان با افرادي كه به آنها علاقه و محبت دارد،زيرا با غير دوست معمولاً كسي قصد معاشرت ندارد. اين دوستي و ارادت و محبت يا لِذاته است

(2) و يا مجازي و واسطه اي است كه انسان به وسيله ي آن به دوست حقيقي برسد).

 (3)بنابراين دوستي ها ممكن است بر اساس منافع مادي و خواهش هاي نفساني و اغراض و احساسات باشد و يا بر اساس يك انگيزه ي صحيح. با استفاده از آنچه گذشت،دوستي صحيح بر اساس معيارهاي ديني را اينچنين تعريف مي كنيم:
محبت،علاقه،ارتباط روحي،حسن معاشرت و گفتگو ميان دو فرد و يا بين افراد جامعه با ملاك صحيح و انگيزه اي الهي به طوري كه دوستان بر اساس آن بتوانند نيازهاي فردي و اجتماعي و احتياجات دنيوي و اخروي خود را تأمين كنند.

دوستي حقيقي

اين نوع از دوستي مخصوص اولياء و مؤمنان واقعي است كه تمام ارادت و انس و محبت خود را نسبت به خداوند تبارك و تعالي و اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) صرف نموده اند. آري اينان نخبگان عالم و كساني هستند كه از غير دوست رسته و به دوست پيوسته اند و آنچنان لذت اين دوستي را چشيده اند كه حاضر نيستند دنيا و آنچه در آن است را با لحظه اي انس و محبت و مناجات با خداي تعالي و ارادت به ساحت معصومين (عليهم السلام) عوض كنند. زيرا آنان خود مصداق واقعي.
(والَّذِينَ آمَنُوا أشَّدُّ حُبّاً لِلّه). (4)
آنان كه ايمان دارند بيشترين محبت و عشقشان به خداست.